Kronik stres ve güvensizlik duygusu toplumu etkiliyor
mobbing, iş yerinde duygusal taciz, sağlık çalışanları, iş yaşamı, kronik stres, çalışan psikolojisi, uzaktan çalışma, iş yeri güvenliği, kadınlar ve mobbing, toplum ruh sağlığı
Editör
Toplumun güvenini ve verimliliğini bozan sessiz tehdit: Mobbing
İYİ PSİKOLOG / TÜRKİYE
Sağlık sektörü en çok mobbingin yaşandığı alanların başında geliyor
İş yerlerinde duygusal baskı, yıldırma ve sistematik dışlama biçiminde kendini gösteren mobbing, giderek daha yaygın bir toplumsal sorun haline geliyor. Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sağlık Yönetimi Bölümü’nden İnsan Kaynakları Yönetimi Uzmanı Doç. Dr. Serkan Yılmaz, mobbingin sadece bireyleri değil, aynı zamanda kurumların işleyişini ve toplumun genel psikolojik sağlığını da olumsuz etkilediğini vurguluyor. Yılmaz’a göre bu sorun en çok sağlık sektöründe gözlemleniyor. Hem kurum içi mobbing hem de hasta ve hasta yakınlarından kaynaklanan şiddet ve yıldırma, sağlık çalışanlarının tükenmişlik düzeyini artırıyor.
Duygusal baskı çocukluktan başlayarak toplumsal sistemde besleniyor
Mobbinge yatkın davranışların kökeninde aile, çevre ve eğitim sistemindeki duygusal baskılar olduğunu belirten Yılmaz, “Baskıcı bir ailede büyüyen bireyler, öğrendikleri bu davranış biçimlerini diğer insanlarla olan ilişkilerinde yeniden üretirler. Bu durum iş yerlerine kadar yansır. Yöneticilik veya hiyerarşi içeren pozisyonlarda, bu bireyler diğer çalışanlara karşı duygusal baskı uygulama eğiliminde olabilir” diyor.
Kadınlar cinsiyet eşitsizliği nedeniyle daha savunmasız
Mobbingin cinsiyet farkı gözetmeksizin herkesi etkileyebileceğini söyleyen Yılmaz, kadınların ataerkil toplumsal yapılar nedeniyle daha sık hedef haline geldiğini ifade ediyor. Ancak bu durumun tek başına belirleyici olmadığını vurgulayan Yılmaz, “Güçlü kişilik yapısına sahip bireyler, sosyal ve duygusal dayanıklılıkları sayesinde mobbingden daha az etkilenebilir” diyerek kişisel faktörlerin de önemine dikkat çekiyor.
Kronik stres ve güvensizlik duygusu toplumu etkiliyor
Mobbingin yalnızca bireyde değil, toplum genelinde bir güvensizlik ortamı yarattığını söyleyen Doç. Dr. Serkan Yılmaz, bu durumun uzun vadede kronik strese yol açtığını belirtiyor. “Duygusal taciz ortamında çalışan bireyler, sağlıklı düşünemez ve hareket edemez hale gelir. Beynin duygu, düşünce ve davranış merkezleri bir bütün halinde çalışır. Bu denge bozulduğunda, birey yalnızca iş hayatında değil, özel yaşamında da sorunlar yaşar. Bu zincirleme etki, toplumun genel ruh halini de olumsuz etkiler” diyor.
Uzaktan çalışmada duygusal baskı yeni bir boyut kazandı
Pandemiyle birlikte yaygınlaşan uzaktan çalışma modelleri de mobbingin daha örtük bir şekilde devam etmesine olanak tanıyor. Çevrim içi toplantıların artması, çalışma saatlerinin belirsizleşmesi ve sürekli ulaşılabilir olma baskısı gibi unsurlar, doğrudan mobbing olmasa bile çalışan üzerinde ciddi bir duygusal yük oluşturuyor. Yılmaz, bu durumun da iş-yaşam dengesi kurmayı zorlaştırdığını söylüyor.
Çalışma hayatında huzur ve güven ortamı kurulmalı
Yılmaz’a göre, bir iş yerinde çalışanların sadece ücret karşılığı değil, aynı zamanda duygusal ve sosyal gereksinimlerini karşılayan bir ortam bekleme hakkı var. “Mobbinge maruz kalan bir bireyin üretken, verimli ve yaratıcı olması beklenemez. Bu durum hem kurum içi iletişimi hem de genel işleyişi felç eder. Güvensiz ve huzursuz kurumlar, aynı zamanda güvensiz toplumların yapı taşlarını oluşturur” değerlendirmesinde bulunuyor.
Kronik stres sadece ruhu değil bedeni de yıpratıyor
Mobbinge uzun süre maruz kalan bireylerde yalnızca ruhsal değil, fiziksel sağlık problemleri de kaçınılmaz oluyor. Sürekli stres altında çalışan bir bireyde bağışıklık sistemi zayıflar, tansiyon, mide ve kalp sorunları gibi fizyolojik hastalıkların gelişme riski artar. “Kronik stres, modern çağın en görünmeyen ama en yaygın sağlık sorunlarından biridir. Bu nedenle mobbing sadece bireysel değil, toplumsal bir halk sağlığı sorunu olarak ele alınmalıdır” diyen Yılmaz, mobbing ile mücadelede kurumlara ve yöneticilere büyük sorumluluk düştüğünü ifade ediyor.
