Türkiye Deri Sektöründe Dış Ticaret Açığı Krizi
Türkiye’nin deri sektörü son üç yılda dış ticaret fazlasından, dış ticaret açığına geçti. Sektör, ihracatta düşüş ve ithalatta artışla zor bir dönemden geçiyor.
Editör
Türkiye Deri Sektöründe Dış Ticaret Açığı Krizi
İYİ PSİKOLOG / TÜRKİYE
Türkiye’nin deri ve deri mamulleri sektörü, son üç yılda büyük bir dönüşüm yaşayarak dış ticaret fazlası veren ülke konumundan, dış ticaret açığı veren bir ülkeye dönüştü. 2022 yılında 245 milyon dolar dış ticaret fazlası veren sektör, 2024 yılı sonunda 895 milyon dolar dış ticaret açığı ile karşı karşıya kaldı.
Dış Ticarette Çarpıcı Düşüş
Son üç yılda Türkiye’nin deri ve deri mamulleri ihracatı 530 milyon dolarlık bir düşüşle 2 milyar 56 milyon dolardan, 1 milyar 526 milyon dolara gerilerken, ithalat ise 1 milyar 810 milyon dolardan 2 milyar 420 milyon dolara yükseldi. Bu durum, sektörün ihracatta kan kaybı yaşarken ithalatta ciddi bir artışla karşılaştığını ortaya koyuyor.
Alt Sektörlerdeki Kayıplar
Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Erkan Zandar, tüm alt sektörlerde yaşanan düşüşlere dikkat çekerek şu bilgileri paylaştı:
- Ayakkabı: İhracat, yüzde 22 azalarak 1,1 milyar dolardan 877 milyon dolara düştü.
- Deri ve Kürk Konfeksiyon: Yüzde 18 kayıpla 236 milyon dolardan 193 milyon dolara indi.
- Saraciye Ürünleri: İhracat, yüzde 12 azalarak 273 milyon dolardan 239 milyon dolara geriledi.
- Mamul Deri ve Kürk: Yüzde 3 düşüşle 221 milyon dolardan 214 milyon dolara düştü.
2024 yılının son çeyreğinde istihdam rakamlarının yüzde 25 azalması da sektörün zorluklarını artırdı.
Döviz Kuru ve Enflasyon Etkisi
Başkan Zandar, enflasyonun döviz kuruna etkisini değerlendirerek, “2022’den bu yana enflasyon yüzde 48 artarken, döviz kuru yalnızca yüzde 20 arttı. Eğer döviz kuru enflasyona paralel artsaydı, dolar kuru bugün 52,3 TL olacaktı ve ihracat rakamlarımızı koruyabilirdik. Mevcut durumda, rakiplerimize kıyasla yüzde 50 daha pahalı konumdayız,” dedi.
Ege Bölgesi’nde Sınırlı Düşüş
Ege Bölgesi’ndeki düşüş ise Türkiye geneline kıyasla daha sınırlı kaldı. Bölgede deri ihracatı yüzde 9 azalarak 182 milyon dolardan 165 milyon dolara geriledi. Buna rağmen, mamul deri ve kürk ihracatı yüzde 15, saraciye ürünleri ihracatı yüzde 4 oranında artış göstererek bölge ekonomisine katkıda bulundu.
2025 İçin Umut Var mı?
Sektör, 2025 yılında küresel kriz ortamının hafiflemesi ve hedef pazarlarda talep artışı beklentisiyle toparlanmayı umuyor. Ayakkabı ithalatına getirilen yüzde 10 ilave gümrük vergisi ve çalışan başına sağlanan teşviklerin, üretim ve istihdamı artırmada önemli bir rol oynaması bekleniyor.
